วัสดุพื้นฐานสำคัญของอุตสาหกรรมพลาสติก
เม็ดพลาสติก: วัสดุพื้นฐานสำคัญของอุตสาหกรรมพลาสติก
เม็ดพลาสติกหลากสีและประเภทก่อนเข้าสู่กระบวนการผลิต
เม็ดพลาสติกเป็นวัตถุดิบหลักที่ใช้ในการผลิตผลิตภัณฑ์พลาสติกมากมายรอบตัวเรา ตั้งแต่ขวดน้ำ ถุงพลาสติก ชิ้นส่วนยานยนต์ ไปจนถึงอุปกรณ์ทางการแพทย์ บทความนี้จะพาคุณรู้จักกับเม็ดพลาสติกอย่างละเอียด ทั้งประเภท คุณสมบัติ และกระบวนการผลิต
เม็ดพลาสติกคืออะไร?
เม็ดพลาสติก (Plastic Resin) คือ วัตถุดิบพื้นฐานที่ได้จากการกลั่นน้ำมันปิโตรเลียมหรือการสังเคราะห์ทางเคมี มีลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆ คล้ายลูกปัด ใช้เป็นวัตถุดิบตั้งต้นในอุตสาหกรรมพลาสติกทุกประเภท
ประเภทหลักของเม็ดพลาสติก
1. เทอร์โมพลาสติก (Thermoplastic)
- คุณสมบัติ: หลอมเหลวได้เมื่อได้รับความร้อน และแข็งตัวเมื่อเย็นลง สามารถรีไซเคิลได้
- ตัวอย่าง: PE, PP, PS, PVC, PET
- การใช้งาน: บรรจุภัณฑ์อาหาร, ขวดน้ำ, ของเล่น
2. เทอร์โมเซตติ้งพลาสติก (Thermosetting Plastic)
- คุณสมบัติ: เมื่อผ่านความร้อนและแข็งตัวแล้วจะไม่สามารถหลอมเหลวอีก
- ตัวอย่าง: Bakelite, Melamine, Epoxy
- การใช้งาน: ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์, เครื่องใช้ไฟฟ้า
กระบวนการผลิตเม็ดพลาสติก
- การกลั่นปิโตรเลียม: แยกสารประกอบไฮโดรคาร์บอนจากน้ำมันดิบ
- การแตกตัว (Cracking): เปลี่ยนโมเลกุลใหญ่ให้เป็นโมเลกุลเล็ก
- การสังเคราะห์พอลิเมอร์: เชื่อมโมเลกุลเล็กให้เป็นสายโซ่ยาว
- การทำเป็นเม็ด: ผ่านกระบวนการหลอมและตัดเป็นเม็ด
ตารางเปรียบเทียบเม็ดพลาสติกชนิดต่างๆ
| ชนิดพลาสติก | ชื่อเต็ม | จุดหลอมเหลว (°C) | การใช้งานทั่วไป |
|---|---|---|---|
| PET | Polyethylene Terephthalate | 250-260 | ขวดน้ำ, เส้นใย |
| HDPE | High-Density Polyethylene | 120-130 | ถุงพลาสติก, ท่อ |
| PVC | Polyvinyl Chloride | 160-210 | ท่อน้ำ, ฉนวน |
| PP | Polypropylene | 160-170 | บรรจุภัณฑ์อาหาร, ชิ้นส่วนรถยนต์ |
การรีไซเคิลเม็ดพลาสติก
เม็ดพลาสติกรีไซเคิลผลิตโดยการบดพลาสติกใช้แล้วให้เป็นชิ้นเล็กๆ แล้วหลอมเป็นเม็ดใหม่ ซึ่งช่วยลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและลดปัญหาขยะพลาสติก
- เม็ดพลาสติกรีไซเคิลมีราคาถูกกว่าเม็ดพลาสติกใหม่ 10-30%
- สามารถนำมารีไซเคิลได้หลายครั้งโดยคุณภาพลดลงเล็กน้อย
- ปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่สามารถรีไซเคิลพลาสติกได้มากถึง 90%
เม็ดพลาสติกเป็นวัสดุพื้นฐานที่สำคัญของอุตสาหกรรมสมัยใหม่ การเข้าใจคุณสมบัติและการใช้งานของเม็ดพลาสติกแต่ละชนิดช่วยให้เลือกใช้ได้อย่างเหมาะสม และการพัฒนากระบวนการรีไซเคิลจะช่วยให้เราสามารถใช้ประโยชน์จากพลาสติกได้อย่างยั่งยืนมากขึ้นในอนาคต